Συνεδρίες διαλογισμού με βάση την ενσυνειδητότητα

Ο διαλογισμός με βάση την ενσυνειδητότητα ή γνωστός ευρύτερα με τον όρο “mindfulness” είναι μια θεραπευτική προσέγγιση που έχει μελετηθεί επιστημονικά πολύ και είναι γνωστή σήμερα για την αποτελεσματικότητά της στη θεραπεία των συμπτωμάτων που συναντώνται σε πλήθος ψυχικών νοσημάτων, όπως ενδεικτικά, αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠυ), διατροφικές διαταραχές και διαταραχές ύπνου καθώς και σε σωματικές ασθένειες και στο φυσικό πόνο (περισσότερες πληροφορίες για την αποτελεσματικότητα της θεραπευτικής αυτής μεθόδου, μπορείτε να βρείτε εδώ Η δική μου προσέγγιση έχει τη βάση της στην εκπαίδευσή μου στο πρόγραμμα Mindfulness Based Stress Reduction Program (MBSP) του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης, πολλαπλά εμπλουτισμένη από τις επιρροές μου στη μακρά μου ενάσκηση με το διαλογισμό.

 Σε μια προσπάθεια να γίνει πιο σαφές πως λειτουργεί αυτή η μέθοδος θεραπευτικά, ας προσπαθήσω να σας περιγράψω πως η ενσυνειδητότητα γίνεται,  μέσω της πρακτικής διαλογισμού, πέρα από θεραπευτικό εργαλείο, στάση ζωής. Οι ασκήσεις του διαλογισμού με βάση την ενσυνειδητότητα έχουν σκοπό να εκπαιδεύσουν το άτομο να στρέφει τη προσοχή του στο παρόντα χρόνο και στις παρούσες συνθήκες. Αρχικά η προσοχή επικεντρώνεται στο τι συμβαίνει στο περιβάλλον και γίνεται αντιληπτό με τις αισθήσεις, ώστε σταδιακά να στραφεί και να αφουγκραστεί τι συμβαίνει τώρα, εσωτερικά, στο σώμα, στις σκέψεις και στα συναισθήματα του ατόμου που συμμετέχει στο διαλογισμό. Σκοπός μας όταν εξασκούμε την ενσυνειδητότητα είναι να εκπαιδεύσουμε τον εγκέφαλο, που έχει συχνά την τάση να τρέχει στο παρελθόν και στο παρόν, να επιστρέφει στον παρόντα χρόνο. Αυτό το κάνουμε με τρόπο μη επικριτικό: Ο ανθρώπινος νους έχει βοηθήσει στην επιβίωση του ανθρώπινου είδους χιλιάδες χρόνια και χάριν στην ικανότητα του αυτή, να σταθμίζει οτιδήποτε συμβαίνει στο γραμμικό χρόνο (παρελθόν, παρόν και μέλλον) ώστε να ελέγχει το περιβάλλον του και να αποφεύγει κινδύνους. Παρόλα αυτά, η τάση αυτή του μυαλού συχνά υπερβάλλει σε βάρος της συνολικής ψυχικής μας υγείας και της επιδιωκόμενης ολιστικής ισορροπίας.

Επαναφέροντας τη προσοχή μας στο παρόντα χρόνο, επιστρέφουμε εκεί όπου πράγματι έχουμε έλεγχο: δε μπορούμε να ελέγξουμε τη συμπεριφορά μας σε σχέση με περιστατικά που παρήλθαν ή που πιστεύουμε ή φοβόμαστε ότι θα συμβούν. Και αυτό γιατί αυτός ο χρόνος, ο παρελθοντικός ή ο μελλοντικός δεν είναι πραγματικός. Τα πράγματα που συνέβησαν απλά δεν υπάρχουν πια - ακόμα και αν συνεχίζουν να ζουν στο μυαλό μας- και τα πράγματα που θα έλθουν, δεν ξέρουμε με βεβαιότητα εάν θα συμβούν. Η ενασχόληση του νου με παρελθοντικά γεγονότα ή μελλοντικά σενάρια συντηρεί το κυκλο του άγχους και της αγωνίας (stress and anxiety) από τον οποίο κύκλο η ενσυνειδητότητα μας προσφέρει τη διέξοδο του πραγματικού: το άτομο μαθαίνει να αντιμετωπίζει αυτό που είναι αληθινό, δηλαδή αυτό που συμβαίνει τώρα και με το τρόπο αυτό επανακτά έλεγχο της ζωής του καθώς εξασκεί τον έλεγχο της ανταπόκρισής του σε αυτό που πραγματικά συμβαίνει. Με το τρόπο αυτό ο διαλογισμός με βάση την ενσυνειδητότητα προσφέρει στο άτομο πολύτιμα εργαλεία διαχείρισης των διαταραχών του άγχους (αγχώδεις διαταραχές, κρίσεις πανικού κ.α).

Φυσικά ο πλούτος του διαλογισμού με βάση την ενσυνειδητότητα δε σταματά εδώ. Καθώς το άτομο καθοδηγείται και εκπαιδεύεται στη χρήση των ασκήσεων έρχεται σε επαφή με τον εσωτερικό του κόσμο με τρόπο αυθεντικό, ευγενικό, ήπιο και μοναδικό για κάθε διαφορετικό συμμετέχοντα. Η πολύτιμη χρησιμότητα του διαλογισμού είναι ότι επιτρέπει στη βοήθεια που προσφέρει να λειτουργήσει μοναδικά για κάθε ξεχωριστό άτομο και να ακολουθήσει το ρυθμό του κάθε διαλογιζόμενου ξεχωριστά, χωρίς πίεση και προσδοκίες. Ο διαλογιζόμενος γίνεται θεραπευτής του εαυτού του καθώς μαθαίνει να παρατηρεί το σώμα του, τις σκέψεις και τα συναισθήματά του με τρόπο μη επικριτικό και χωρίς να επιβάλει “πρέπει” στον εαυτό του. Και στο σημείο αυτό συνίσταται μια ακόμη εξαιρετική χρησιμότητα του διαλογισμού, καθώς αποτελεί εργαλείο που μπορεί ο θεραπευόμενος να πάρει μαζί του και να ασκεί στο δικό του χώρο και χρόνο ώστε να επιτύχει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα στο ρυθμό που ο ίδιος επιλέγει.

Σταδιακά, μέσω της διαρκούς άσκησης, ο διαλογισμός κατευθύνει το άτομο σε μια ενσυνείδητη στάση ζωής. Το άτομο μαθαίνει να αποδέχεται ό,τι συμβαίνει χωρίς να το κρίνει, να το χαρακτηρίζει ή να αντιστέκεται σε αυτό. Έτσι αποκτά τη δύναμη, τα εφόδια και τη ψυχική σταθερότητα να ανταποκρίνεται σε κάθετι έρχεται στη ζωή του, είτε αυτό είναι ευτυχές γεγονός, είτε αποτελεί πρόκληση. Μαθαίνει να μην αυτοκαθορίζεται με βάση αυτά που συμβαίνουν γύρω και έξω από αυτό αλλά μετατοπίζει τον εστιασμό του στο πως το ίδιο το άτομο συμπεριφέρεται απέναντι σε αυτά που συμβαίνουν. Γίνεται λοιπόν ένας αυτοπροσδιοριζόμενος άνθρωπος ο οποίος κινείται στη ζωή με αυτοπεποίθηση και ψυχικά αποθέματα, ικανός να κατευθύνει τη ζωή του στη κατεύθυνση που θα του προσφέρει γαλήνη, ηρεμία και εσωτερική ικανοποίηση.

Ο διαλογισμός είναι μια βιωματική εμπειρία και τα οφέλη της γίνονται αμέσως αντιληπτά όταν το άτομο συμμετάσχει στη συνεδρία. Επικοινωνήστε μαζί μας, ώστε να βιώσετε πρακτικά αν αυτή η προσέγγιση απαντά στις ανάγκες σας, στο σημείο της ζωής σας που βρίσκεστε τώρα.